θΗΛΑΣΜΟΣ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΚΑΙ ΜΥΘΟΙ







O θηλασμός σαφώς και πέρα από κάθε αμφιβολία είναι μοναδικός και αναντικατάστατος από κάθε άποψη. Αυτό το λέω κατ αρχάς ως μητέρα που θήλασε παιδιά και μετά ως παιδίατρος. Γιατί, εννοείται πως, αν δεν έχεις την εμπειρία, όσα και να σου πουν ή να ισχυριστείς ότι καταλαβαίνεις, δε φτάνουν. Έχω διαβάσει άπειρα άρθρα και έχω ακούσει άπειρες φορές να μιλούν για το θηλασμό, αλλά τα τελευταία χρόνια το όλο ζήτημα έχει πάρει μεγαλύτερες διαστάσεις. Έτσι, αποφάσισα να ξεκαθαρίσω μερικά πράγματα για το θέμα αυτό από τη δική μου πλευρά και άποψη.







Ιδού, λοιπόν, μερικές αλήθειες που επιβεβαιώνονται και από προσωπική εμπειρία και από τις πάμπολλες εμπειρίες των πελατών μου επί δύο και πλέον δεκαετίες:







Ο θηλασμός σα διαδικασία δεν είναι καθόλου απλός και εύκολος στην αρχή. Τα μωράκια πρέπει να προσαρμοστούν το ίδιο και το στήθος των μαμάδων. Καλό είναι μια γυναίκα να ενημερώνεται για το θηλασμό σα διεργασία πριν γεννήσει. Μια υποψήφια μητέρα πρέπει σήμερα να γνωρίζει πώς θα διαχειριστεί σωστά το θηλασμό ώστε να είναι η ίδια καλά και κατ επέκταση και το μωρό της. Ένα μεγάλο πονοκέφαλο αποτελούν τα διάφορα βιβλία για το θηλασμό που, αντί να διευκολύνουν, μπερδεύουν περισσότερο τις νέες μαμάδες. Νομίζω ότι το πιο σωστό είναι να έχουν επικοινωνία τις πρώτες μέρες τόσο με το γυναικολόγο τους σχετικά με το στήθος τους όσο και με τον παιδίατρό τους σχετικά με το μωρό. Δεδομένου ότι δεν ξέρουμε ούτε πώς ακριβώς θα είναι το στήθος ούτε πώς ακριβώς θα τρώει το μωρό. Η κάθε περίπτωση εξατομικεύεται.







Οι απόψεις διίστανται σχετικά με το πρόγραμμα στο θηλασμό। Κατά την άποψή μου και παρόλο που γνωρίζω ότι οι φανατικοί υπέρμαχοι του θηλασμού επιμένουν στο αντίθετο, το πρόγραμμα στη ζωή του νεογέννητου είναι ωφέλιμο, εποικοδομητικό και ως εκ τούτου απαραίτητο। Το νεογέννητο, λένε, το βάζεις στο στήθος όποτε κλαίει। ΌΧΙ, λέω εγώ, διότι το μωρό πρώτον και κυριότερον δεν κλαίει μόνον επειδή πεινάει και κυρίως δεν είναι σωστό να πιπιλάει όλη την ώρα το στήθος της μαμάς του। Το μωρό μπορεί να κλαίει θέλοντας να εκφράσει απλά την παρουσία του είτε γιατί θέλει συντροφιά ή άλλαγμα ή κρυώνει ή ζεσταίνεται ή φαγουρίζεται ή πιάστηκε ή δε βλέπει καλά από τη θέση στην οποία βρίσκεται και θέλει μετατόπιση ή το τρόμαξε κάποιος θόρυβος ή κάποια παρουσία ή γιατί νευρίασε ή γιατί πονάει η κοιλίτσα του και θέλει να κάνει κακά του ή να αεριστεί ή να ρευτεί ή γιατί έχει κατούρημα και εν πάσει περιπτώσει, όπως καταλαβαίνετε, για χίλιους λόγους που ουδεμία σχέση έχουν με το τάισμα। Για πείτε μου, λοιπόν πώς είναι σωστό να το βάζει η μητέρα στο στήθος και να το υποχρεώνει να θηλάσει, αφού δεν είναι πάντα το ζητούμενο του νεογέννητου ανθρώπου το πιπίλισμα της θηλής της μάνας του; Δημιουργείται, έτσι δια της βίας, ένα μωρό που για μήνες ή χρόνια ίσως οδηγείται στο στήθος της μητέρας του επί ώρες ημερησίως, όπως διάβασα κάπου επί δεκαέξι ώρες ημερησίως! Καλά, πού ακούστηκε! Το στήθος της γυναίκας δεν είναι βαρέλι με κάνουλα να την ανοιγοκλείνουμε κατά βούληση! Θέλει λίγες ώρες για να γεμίσει, θέλει να μην το ρουφάει όλη την ώρα για πιπίλα το μωρό, γιατί το τραυματίζει, άθελάτου, και μετά πονάει η θηλή και κάνει πληγές που ματώνουν και δεν ξέρω ειλικρινά πόσες από αυτές τις υπέρμαχες είχαν θηλές να τρέχουν αίμα και να πονούν φρικτά και είχαν το μαζοχισμό να το δέχονται με ευχαρίστηση। Ο ουδός του πόνου σαφώς διαφέρει από ανθρώπου σε άνθρωπο, αλλά και η αντοχή του, τα νεύρα του γενικότερα!









Στο σημείο αυτό καταθέτω την εμπειρία μου και σας λέω ξεκάθαρα ότι :



-το πρώτο μου παιδί το θήλασα αποκλειστικά για τέσσερις μήνες। Οι θηλές μου είχαν ανοίξει σαν τριαντάφυλλα, αλλά, χάρη σε ένα παλιό βιβλίο Παιδιατρικής του αείμνηστου καθηγητή μου Χρίστου Κασίμου, ζήτησα από το φαρμακοποιό του χωριού που ήμουν αγροτική γιατρός και, χάρη και στη δική του αξία, μου έφτιαξε ένα διάλυμα με το οποίο περιποιόμουν τις θηλές μου και μου περνούσαν οι πληγές και μπόρεσα να θηλάσω αξιοπρεπώς। Και είναι εκείνο το αίσθημα που σου βγάζει τόση γλύκα και ευτυχία καθώς το μωρό θηλάζει και μένει πάντα χαραγμένο στη μνήμη της μάνας όσα χρόνια κι αν περάσουν! Κάποια στιγμή το παιδί δεν έβρισκε τη ροή που απαιτούσαν οι ανάγκες του στο στήθος μου και άρχισε να νευριάζει και να το πετάει με μανία έξω από το στόμα του κλαίγοντας। Πολύ σωστά ο παιδίατρός μου μου σύστησε να αυξήσω τα προσλαμβανόμενα υγρά, αλλά κάτι το άγχος κάτι η ανασφάλειά μου το γάλα κόπηκε κι έτσι το παιδί άρχισε να σιτίζεται με μπιμπερό και ξένο γάλα.



-το δεύτερο παιδί μου το θήλασα αποκλειστικά μέχρι να χρονίσει। Από την πρώτη στιγμή εδώ τα πράγματα πήγαιναν κατ ευχήν! Δεν αντιμετώπισα κανένα πρόβλημα με τις θηλές και το στήθος και το μωρό έτρωγε εύκολα σε τακτά χρονικά διαστήματα।





-το τρίτο παιδί μου δεν το θήλασα παρά μόνο μία εβδομάδα। Τι έγινε; Είχα γίνει κακιά μητέρα; Τεμπέλιασα; Δεν το αγαπούσα αρκετά; Φυσικά τίποτα από όλα αυτά! Ασφαλώς και τη λάτρευα τη μικρή μου κορούλα που ήρθε σα θείο δώρο μετά από δύο αγόρια! Όμως, η διαδικασία του θηλασμού από την πρώτη στιγμή ήταν ολοκληρωτική καταστροφή! Οι θηλές μου γέμισαν τεράστιες πληγές που αιμορραγούσαν συνεχώς και το αιματηρό μου γάλα έτρεχε αδιάκοπα από το στήθος μου। Δεν πα να 'κανα τα παλιά μου κόλπα! Τίποτα... Το στήθος μου πονούσε αφόρητα κάθε φορά που το μωράκι μου τραβούσε για να πιει, το καλό μου έπινε γάλα με αίμα κι εγώ έκλαιγα και έσφιγγα δόντια και γροθιές για να μην κλάψω, αλλά τα δάκρυα έτρεχαν ασταμάτητα καθώς έτρεμα από πόνο! Θυμήθηκα αυτό που είχα διαβάσει όταν πριν λίγα χρόνια έκανα μια εργασία κατά την άσκηση της ειδικότητάς μου σχετικά με το θηλασμό και ανέφερε πως κι αν μια μητέρα για κάποιο λόγο δεν μπορεί να θηλάσει, αρκεί να πάρει το μωράκι της αγκαλιά και να το ταίσει με το μπιμπεράκι του! Η στοργή που θα πάρει είναι ολόιδια।



Εν κατακλείδι η μητέρα που δε θηλάζει, γιατί δεν τα κατάφερε για κάποιο λόγο δεν πρέπει να είναι αποδιοπομπαία για την κοινωνία ούτε για τη συνείδησή της। Αρκεί να προσφέρει στο παιδί της την αγάπη που αισθάνεται να αναβλύζει από μέσα της και που το κάθε παιδί έχει ανάγκη για να μεγαλώσει σωστά। Ακόμα-ακόμα και ο πατέρας έχει τη δυνατότητα και το δικαίωμα να συμμετέχει σ αυτή τη διαδικασία ταίζοντας το μωράκι του με το μπιμπερό και απολαμβάνοντας ένα πολύτιμο αίσθημα, όποτε έχει την ευκαιρία। Το μητρικό γάλα είναι φουλαριστό από αντισώματα και η σύνθεσή του σε πρωτείνες, λιπίδια και υδατάνθρακες είναι μοναδική। Καμιά εταιρεία δε θα μπορέσει ποτέ να φτιάξει ένα γάλα ίδιο με το μητρικό। Κανείς γιατρός δε θα πει ποτέ ότι το ξένο γάλα είναι καλύτερο από το μητρικό। Αλλά είναι βέβαιο πως το γάλα κάθε αναγνωρισμένης εταιρείας που κυκλοφορεί και θα το συστήσει ο γιατρός που παρακολουθεί το μωρό είναι κατάλληλο για να καταναλωθεί από το μωρό αυτό।
Έχω συναντήσει ελάχιστες μητέρες που δε θέλησαν συνειδητά και για δικούς τους λόγους να θηλάσουν το παιδί τους από την αρχή και χωρίς να αντιμετωπίζουν κάποιο ορατό πρόβλημα σχετικά με το θηλασμό। Απλά δεν ήθελαν... Θεωρώ πως δε διαφέρουν και πολύ από αυτές τις λίγες που επιμένουν να θηλάζουν για χρόνια, έστω κι αν το παιδί τους έχει πια μεγαλώσει। Και οι δυο επιβάλλουν στο παιδί τους μια συμπεριφορά που το αναγκάζει και το εκπαιδεύει να τρώει με έναν τρόπο που οι ίδιες επιλέγουν και όχι το ίδιο το παιδί। Δεν του δίνουν το δικαίωμα της επιλογής। Αυτό το θεωρώ παραβίαση των δικαιωμάτων του και περιορισμό της ελευθερίας του। Κι αυτές που λένε ότι το πεντάχρονο παιδί τους θέλει το στήθος τους στην πραγματικότητα όμως δεν του πρόσφεραν ποτέ με την καρδιά τους την ευκαιρία να δοκιμάσει και μια εναλλακτική λύση, αφού σε κάθε περίπτωση του δίδαξαν ως σωστό και πρέπον να καταφεύγει στο στήθος ανά πάσα ώρα και στιγμή και να εξαρτάται έτσι ουσιαστικά από αυτό και μόνο από αυτό। Έτσι το παιδί είναι πάντα απόλυτα εξαρτώμενο από τη μαμά του και το στήθος της με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη μέχρι τότε αλλά και τη μετέπειτα ψυχολογική του ισορροπία!

Σε καμιά περίπτωση όλα αυτά δεν τα λέω και δε θέλω να θεωρηθεί εσφαλμένα ότι τα λέω γιατί δε στηρίζω το θηλασμό। Ασφαλώς και ψηφίζω θηλασμό। Δυστυχώς, όμως, έτυχε στο παρελθόν σε μια περίπτωση και μόνο τα λεγόμενά μου να παρεξηγηθούν και να παρερμηνευτούν।Μια περίπτωση ανάμεσα σε εκατοντάδες κι όμως με πείραξε κι ακόμα αισθάνομαι αδικημένη μια και δε μου δόθηκε η ευκαιρία να εξηγηθώ। Το γεγονός ότι θέλω να ανοίξω ένα παράθυρο φωτός για τη μητέρα που δε θηλάζει δε σημαίνει ότι όλες οι πόρτες και τα υπόλοιπα παράθυρα του σπιτιού που λέγεται διατροφή βρέφους δεν είναι ορθάνοιχτα για τη μητέρα που θηλάζει! Και σίγουρα δε δέχομαι ούτε γι αστείο την άδικη κατηγόρια πως δε βοηθώ μια μητέρα να θηλάσει, γιατί το έχω αποδείξει στην πράξη εκατοντάδες φορές πως συμβάλλω με όλες μου τις δυνάμεις και την εμπειρία μου στο αντίθετο। Απλά δεν είναι ποτέ δυνατόν να μας καταλάβουν και να μας συμπαθήσουν οι πάντες και είναι ό,τι ευκολότερο να παρεξηγηθούμε χωρίς να φταίμε σε τίποτα και να χρεωθούμε ανυπόστατα χρέη...